قلب هر خودرویی در میانه موتور آن می‌تپد و به همان میزان که نوع موتور در عملکرد و بازده خودرو تاثیر دارد، سلامتش نیز در سلامت قطعات دیگر خودرو و به طور کلی بخش فنی موثر است. موتور خودرو از بخش‌های مختلفی تشکیل شده و یک سیستم پیچیده و حرفه‌ای محسوب می‌شود. سیستمی که هر قطعه از آن نقشی حیاتی در سلامت موتور و نحوه کارکردش دارد. برخی قطعات موتور و کیفیت‌شان در سلامت و عملکرد دیگر قطعات و سیستم‌های خودرو نیز موثر هستند و هر خرابی در آنها می‌تواند به سیستم‌های دیگری علاوه بر خود موتور آسیب بزند.
سرسیلندر چیست و چه وظایفی دارد؟
سرسیلندر همانطور که از اسمش مشخص است بخشی از بلوک سیلندر است. اگر به بلوک سیلندر بدون قطعات جانبی دقت کنید متوجه خواهید شد که سطح فوقانی آن، باز است. سرسیلندر این سطح را پوشانده و درون سیلندرها محفظه احتراق را تشکیل می‌دهد. این قطعه فلزی که از اجزای ثابت موتور است و روی بلوک سیلندر پیچ می‌شود علاوه بر عایق‌بندی سیلندر وظیفه ممانعت از خروج گازها از سیلندرها به منظور احتراق مناسب مخلوط سوخت و گاز را برعهده دارد. همچنین سرسیلندر امکان تزریق موقت سوخت را در زمان مناسب به درون سیلندر و خروج دود از محفظه احتراق را فراهم می‌کند. به این ترتیب سرسیلندر دارای مجاری مختلف به منظور تزریق سوخت و آب، خروج دود و ورود هوا است. این قطعه بخش‌های مختلفی دارد که عبارتند از:
– محل بسته شدن و قرار گرفتن شمع‌ها، این قسمت بسته به نوع سرسیلندر در سطوح جانبی یا فوقانی آن تعبیه می‌شود.
– اسبک‌ها، گیت‌های سوپاپ‌ها، سیت سوپاپ‌ها، میل سوپاپ و فنرها که به منظور سوار شدن سوپاپ‌ها روی سرسیلندر در محل مخصوص خود تعبیه می‌شوند.
– مجاری آب و روغن.
– مانیفولد‌ها که شامل پنجه اگزوز و لوله‌های ورود سوخت به داخل سیلندر می‌شوند.
– محل بستن ترموستات.
بنابراین ارتباط قطعات زیادی با موتور از طریق سرسیلندر برقرار می‌شود. قطعاتی که در عملکرد موتور و کیفیت این عملکرد نقش مهمی دارند. این قطعات عبارتند از سوپاپ‌ها، بادامک‌ها، میل سوپاپ و میل بادامک‌ها، کارتر و شمع‌ها و متعلقات آنها.
جنس سرسیلندر
این قطعه فلزی مانند بلوک سیلندر باید مقاومت حرارتی بالایی داشته باشد تا بتواند دمای بالای محفظه احتراق و اشتعال درون آن را تحمل کند. معمولا این قطعه را از جنس بلوک سیلندر می‌سازند تا توان حرارتی به همان مقدار را داشته باشد. بنابراین سرسیلندر معمولا از آلیاژهای آهن مانند چدن دانه ریز یا چدن خاکستری ساخته می‌شود. گاهی نیز سرسیلندر را به دلیل کاهش وزن تمام شده موتور از آلومینیوم ریخته‌گری یا تزریقی می‌سازند که در این صورت احتمالا جنس بلوک سیلندر نیز از آلیاژهای آلومینیوم است. مزیت آلومینیوم، ضریب انبساط حرارتی بالاتر یعنی توانایی بیشتر از چدن، در هدایت حرارت است. البته سرسیلندرهای آلومینیومی توانایی بالایی در برابر تغییر شکل‌های ناشی از تنش‌های حاصل از جرقه‌زنی و انفجار درون اتاقک احتراق ندارند.
سرسیلندر معمولا به شکل یک تکه ساخته می‌شود مگر اینکه طول موتور زیاد باشد. در این صورت پس از ساخت، تراشیده و صیقل داده می‌شود و عمل پرداخت روی آن صورت می‌گیرد.
نظرات کاربران